Kiedy nadchodzi czas decyzji o zakupie nowej linii ważąco-pakującej, etykieciarki czy maszyny do owijania folią termokurczliwą, wybór często zawęża się do dwóch opcji: z Włoch albo z Niemiec. Producenci z tych dwóch krajów szczycą się bowiem wyjątkowo solidną renomą w sektorze opakowań. Włoskie i niemieckie maszyny pakujące to pewniaki. Niemal w każdym zakładzie produkującym żywność, kosmetyki czy farmaceutyki pracuje jakaś linia made in Germany lub made in Italy. Doskonałej jakości opakowania nie tylko chronią zawartość, ale zapewniają również estetyczną i skuteczną powierzchnię reklamową wzmacniającą rozpoznawalność produktu.
We Włoszech, większość producentów maszyn pakujących ma swoje siedziby w regionie Emilia-Romania [wł. Emilia-Romagna]. Pozostałe firmy mieszczą się głównie w Lombardii, Wenecji Euganejskiej [Veneto] oraz w Piemoncie [Piemonte]. Razem reprezentują ponad 80% producentów sektora automatycznych i zrobotyzowanych linii dla branży opakowaniowej, jednej z najbardziej rozwiniętych gałęzi włoskiego przemysłu, zatrudniającej ponad 37 tys.* pracowników.
*(dane na rok 2022)
Kiedy 7 czerwca 1970 r. odbywały się ogólnokrajowe wybory, w wyniku których Włochy zostały podzielone na regiony, na terenie utworzonej wtedy Emilii-Romanii działało już sporo firm produkujących urządzenia przeznaczone do pakowania najróżniejszych produktów. Jak informuje portal cribis.com, 9% przedsiębiorstw z regionu Emilia-Romania powstało ponad 50 lat temu. Początkowo były to głównie firmy rodzinne, które zresztą były filarem gospodarki całego państwa. Z biegiem lat tamtejsze przedsiębiorstwa klonowały się i mnożyły jak grzyby po deszczu, aż utworzyły najbardziej skoncentrowaną w Europie grupę dostawców rozwiązań dla sektora packaging.
W Bolonii znajduje się jedna z najstarszych w Europie szkół technicznych
Olbrzymie znaczenie w ekspansji lokalnej przedsiębiorczości na skalę światową było (i jest nadal) technikum im. Aldini Valeriani w Bolonii, które od ponad 160 lat kształci specjalistów zarządzania, inżynierów oraz wykwalifikowaną kadrę techniczną. Wielu absolwentów tej znamienitej placówki edukacyjnej uczestniczyło w tworzeniu gospodarczej potęgi regionu. Po zakończeniu nauki zakładali własne firmy, albo pracowali u dziadków lub ojców, a potem przejmowali rodzinne biznesy i rozwijali je dalej.
Niekwestionowanym centrum produkcji automatycznych maszyn i zrobotyzowanych linii pakujących jest obszar między Bolonią a Reggio Emilia. Tam, na kilkudziesięciu kilometrach kwadratowych działa ponad 600 przedsiębiorstw, z czego 200 to firmy wyspecjalizowane w produkcji systemów przemysłowych pakujących wszystko: od soków owocowych i suplementów diety, poprzez chemię budowlaną, pastę do zębów, aż po żwirek dla kotów i naczynia jednorazowego użytku. Większość, a dokładnie 57%, wytwarzanych tam maszyn i urządzeń jest przeznaczona dla sektora żywności i napojów, natomiast niemal 17% to rozwiązania dla branży farmaceutycznej i biomedycznej. Branża produktów kosmetycznych i higienicznych to 4,4%, a 3,5% stanowią maszyny do pakowania chemii gospodarczej.
Dzięki koncentracji produkcji o bardzo wyspecjalizowanym profilu, Bolonia i okolice zyskały miano Packaging Valley. Nie bez powodu właśnie tam, a dokładnie w połowie drogi między Bolonią a Reggio Emilia, w Modenie, swoją siedzibę ma Związek Włoskich Producentów Automatycznych Maszyn Pakujących UCIMA.
Jak można przeczytać na oficjalnej stronie Związku, w ubiegłym roku (tj. w 2022) obroty włoskich firm produkujących automatyczne maszyny pakujące wyniosły 8,5 miliarda Euro. Jest to również branża o jednym z najwyższych potencjałów eksportowych: około 80% produkcji znajduje nabywców poza granicami Włoch. W latach 2019-2021 Polska była na siódmym miejscu wśród krajów kupujących włoskie linie ważąco-pakujące, linie do napełniania butelek, zamykarki, etykieciarki, saszetkarki, paletyzatory oraz wiele innych urządzeń i systemów uzupełniających linie przemysłowe (np. systemy wizyjne).
Włoscy producenci z branży packaging zawdzięczają swoją wiodącą pozycję wyjątkowej elastyczności oferty oraz dużej konkurencyjności. Dzięki współpracy kolosów oraz małych i średnich przedsiębiorstw wyspecjalizowanych w konkretnych rozwiązaniach, Włosi są w stanie sprostać najróżniejszym wymaganiom i dostarczają wysoce spersonalizowane linie przemysłowe oraz pojedyncze urządzenia przeznaczone do pakowania dosłownie wszystkiego, co tylko można opakować. W każdym rozmiarze, kształcie, o każdej konsystencji i rodzaju powierzchni oraz w dowolnej ilości.
W latach 80. bolońscy biznesmeni przenieśli branżowe układy na nowy w tamtych czasach poziom i zaczęli tworzyć tzw. imprese rete, czyli grupy firm podpisujących umowę o współpracy, przy czym poszczególne przedsiębiorstwa zachowują autonomię. Połączenie sił oraz otwarcie się na internacjonalizację dało niezwykle wymierne rezultaty widoczne dziś w postaci wiodącej pozycji regionu, nie tylko w obszarze opakowań.
Oczywiście wszystko w duchu ciągłych innowacji i dotrzymania kroku wymaganiom stawianym przez technologie Przemysłu 4.0. Dziś niemal każda, nawet najmniejsza włoska etykieciarka, paletyzator czy zamykarka do butelek bez problemu zostanie włączona do linii produkcyjnej pracującej w inteligentnej fabryce zbudowanej w dowolnym miejscu na świecie.
Ekologia jest w przemyśle gorącym trendem, nic więc dziwnego, że dbając o zainteresowanie potencjalnych klientów, producenci maszyn i urządzeń do pakowania nie tylko pamiętają o green marketingu, ale również bez przerwy opracowują nowe rozwiązania, dzięki którym ich maszyny spełniają coraz bardziej wyśrubowane wymagania przepisów oraz oczekiwania konsumentów.
Kto wybierze włoskie rozwiązania opakowaniowe, zadba nie tylko o swój biznes, ale i o planetę
Weźmy plastik. Słusznie czy nie, nieborak nie ma ostatnio najlepszej passy. W związku z tym, producenci opakowań zawierających elementy z tworzywa szukają rozwiązań pozwalających z jednej strony zwiększyć produkcję i zyski, a z drugiej ograniczyć ilość plastiku znajdującego swój koniec na wysypiskach i w oceanach.
Szwedzka Tetra Pak, mająca w Packaging Valley kilka zakładów, stawia na polimery i metodę bilansu masy RSB. Metoda (certyfikowana przez podmiot zewnętrzny) gwarantuje, że zakrętki, pokrywki czy powłoki niektórych opakowań kartonowych zawierają ściśle określoną i kontrolowaną w całym łańcuchu produkcyjnym ilość materiałów pochodzących z recyklingu.
Gualapack, producent m.in. linii do saszetkowania, tubek czy opakowań wielowarstwowych, ma w ofercie alternatywę dla standardowych saszetek z polietylenu. Wylewka oraz wewnętrzna warstwa saszetek Bio-based są wykonane ze specjalnej żywicy pochodzenia naturalnego. Ekologiczny materiał ma takie same parametry i właściwości jak polietylenowy odpowiednik otrzymywany z surowców kopalnych.
IMA, producent instalacji produkcyjnych m. in. dla branży farmaceutycznej i kosmetycznej, oprócz oczywistych rozwiązań rezygnujących z plastiku w opakowaniach wytwarzanych na produkowanych przez siebie liniach, inwestuje w badania nad zrównoważonymi technologiami w zakresie mobilności. Oraz, co wcale nie jest takie oczywiste, dba o kulturę pracy i dobrostan pracowników, co zaowocowało w tym roku piątym z rzędu tytułem Top Employer Italia.
A co wspólnego ma z tym wszystkim szynka? Otóż Emilia-Romania to również kraina pysznego jedzenia. Wg oficjalnego spisu przeprowadzonego przez Coldiretti (włoską konfederację rolników indywidualnych) w 2021 roku, jest tutaj zarejestrowanych aż 398 typowych produktów regionalnych. Nie dziwi więc fakt, że Emilia-Romania zapracowała sobie również na nazwę Food Valley.
Istnieje więc spore prawdopodobieństwo, że kto pojedzie w okolice Bolonii na bardzo poważne rozmowy biznesowe w celu omówienia zakupu linii do blistrów, wróci do domu obładowany szynką parmeńską (prosciutto crudo di Parma), parmezanem (parmigiano reggiano), mortadelą bolońską (mortadella di Bologna), octem balsamicznym z Modeny (aceto balsamico di Modena) czy boczkiem z Piacenzy (pancetta piacentina). A wszystko doprawione spaghetti z sosem bolońskim (spaghetti alla bolognese). Lista typowych produktów żywnościowych i dań z regionu Emilia-Romagna jest bowiem długa, a producentów żywności najwyższej jakości jest w tym regionie równie wielu, co produkujących napełniarki, kartoniarki, etykieciarki, maszyny do taśmowania i inne rozwiązania dla sektora packaging.
Źródła:
