Fragment książki Around the World in 80 Plants autorstwa J. Drori, w tłumaczeniu na język włoski L. Corradini, zestawiony z moim tłumaczeniem na polski. Tłumaczenie z cyklu tych do szuflady 🙂 dla własnej przyjemności.
Kombinacja tłumaczeniowa: włoski > polski
Esempio di composta eleganza e frutto dell’incredibile progettazione naturale, il saguaro è un simbolo del deserto di Sonora, nel Sud-Ovest americano. Con decine di fusti colonnari, può pesare 10 tonnellate e crescere fino a 15 m di altezza in due secoli. Talvolta, apparentemente senza motivo, i fusti si fanno „crestati” sviluppando una complessa forma a ventaglio, grigiastra e rugosa.
A differenza della maggior parte delle piante, che lascia entrare anidride carbonica durante il giorno attraverso gli stomi perdendo nel contempo vapore acqueo, le Cactacee come il saguaro e altre piante evolutesi in zone aride, risparmiano acqua chiudendo gli stomi durante il giorno e aprendoli di notte per assorbire biossido di carbonio che accumulano chimicamente, pronte ad attuare la fotosintesi l’indomani.
Le spine acuminate tengono lontani gli erbivori, ma il picchio di Gila riesce a scavare nel saguaro nidi che vengono occupati in seguito da altri uccelli quali fringuelli ed elfi dei cactus. La pianta fodera poi questi buchi di ruvido tessuto cicatriziale, formando una specie di coppa naturale, talvolta usata dall’uomo come contenitore.
I saguari iniziano a fiorire intorno ai settant’anni. In maggio i fiori, grandi come un piattino da tè, cerosi e di un bianco abbacinante, ricevono la visita degli insetti durante il giorno e dei pipistrelli di notte. I frutti violacei, dalla polpa rossa e pieni di lucidi semi neri, sono graditi a tanti abitanti del deserto. La popolazione nativa dei Tohono O’odham li raccoglie usando lunghe pertiche e ne ricava uno sciroppo, o li fa fermentare ottenendo il tsiwin, una forte birra cerimoniale dal sentore di fragola.
Secondo gli studiosi che riescono a determinare l’età dei cactus, molti saguari germinarono nel 1884, l’anno successivo all’eruzione del vulcano Krakatoa in Indonesia, che lanciò nell’atmosfera una quantità di polveri sottili tale da modificare i ritmi delle precipitazioni. Il deserto di Sonora divenne temporaneamente abbastanza umido da offrire maggiori possibilità ai semi del saguaro.
In un clima così ostile, perfino un’esplosione dall’altra parte del mondo può decidere tra la vita e la morte.
Przykład wyszukanej elegancji i rezultat niewiarygodnego projektu spod ręki natury, kaktus saguaro to symbol pustyni Sonora, położonej w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych. Może być zbudowany z dziesiątek pni wyglądających jak kolumny, ważyć do 10 ton, a przez dwieście lat urosnąć do 15 m wysokości. Czasami, pozornie bez żadnej przyczyny, na pniach tworzą się formacje przypominające koguci grzebień, tworzące złożone, wachlarzowate kształty, szarawe i pomarszczone.
Większość roślin pochłania dwutlenek węgla w ciągu dnia za pomocą przetchlinek, przy czym jednocześnie traci parującą wodę. W odróżnieniu od nich, kaktusowate (takie jak saguaro i inne rośliny, które wyewoluowały w obszarach suchych) oszczędzają wodę zamykając przetchlinki w ciągu dnia i otwierając je w nocy w celu pochłonięcia dwutlenku węgla, który gromadzą w sposób chemiczny, gotowe do rozpoczęcia fotosyntezy następnego dnia.
Ostre kolce utrzymują roślinożerców na dystans, ale dzięciur kaktusowy potrafi wykuć w saguaro gniazda, zajmowane potem przez inne ptaki, takie jak zięby czy kaktusówki. Następnie roślina pokrywa te dziuple szorstką tkanką bliznowatą, tworząc coś w rodzaju naturalnej miseczki, używanej czasem przez ludzi jako naczynie.
Kaktusy saguaro po raz pierwszy kwitną w wieku około siedemdziesięciu lat. W maju kwiaty – wielkie jak podstawka pod filiżankę do herbaty, woskowate i oślepiająco białe – są odwiedzane za dnia przez owady, a w nocy przez nietoperze. Fioletowe owoce o czerwonym miąższu wypełnionym błyszczącymi, czarnymi nasionami są przysmakiem wielu mieszkańców pustyni. Członkowie plemienia Tohono O’odham zbierają je za pomocą długich tyczek i wyciskają z nich gęsty sok lub pozostawiają do fermentacji, w wyniku której otrzymuje się tsiwin, mocne piwo ceremonialne o posmaku truskawek.
Według badaczy potrafiących określić wiek kaktusów, wiele egzemplarzy gatunku saguaro wykiełkowało w roku 1884, rok po erupcji wulkanu Krakatau w Indonezji, który wyrzucił do atmosfery tak olbrzymią ilość pyłu, że zmieniło to rytm opadów. Pustynia Sonora stała się chwilowo wystarczająco wilgotna, aby nasiona saguaro miały większe szanse.
W tak surowym klimacie nawet wybuch po drugiej stronie świata może decydować o życiu lub śmierci.
